Όπως συμβαίνει με όλους σχεδόν τους θεσμούς που συγκροτούν τη σημερινή Ελλάδα, έτσι και η τριτοβάθμια εκπαίδευση διέρχεται κρίση. Με το πρόσφατο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (Σεπτέμβριος του 2011) η κυβέρνηση προσπαθεί να δώσει λύση σε χρόνιες προβληματικές εκφάνσεις της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίες όμως δείχνουν να έχουν ριζώσει τόσο βαθιά στη συνείδηση αρκετών φοιτητών και πανεπιστημιακών, ώστε η οριστική τους αντιμετώπιση να φαντάζει σαν άπιαστο όνειρο. Ήδη τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, δηλαδή λίγο πριν κατατεθεί το επίμαχο νομοσχέδιο και εξής, πραγματοποιήθηκαν σε πολλές σχολές ανά τη χώρα εκτεταμένες φοιτητικές καταλήψεις, με σοβαρό κίνδυνο να χαθεί η επαναληπτική εξεταστική του Σεπτεμβρίου -σε μερικές σχολές, μάλιστα, χάθηκε.
Οι καταλήψεις, πάγια τακτική μερίδας φοιτητών, που συνήθως ελαύνονται από κομματικά ή παραταξιακά κίνητρα, είναι ένα από τα σημαντικότερα και παλαιότερα προβλήματα της ελληνικής πανεπιστημιακής ζωής. Αποτελούν όμως μόλις μια σταγόνα σε έναν ωκεανό χάους που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την υποχρηματοδότηση των σχολών από το κράτος (φαινόμενο που θα διευρυνθεί, εξαιτίας της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα), την ισχυρή παρουσία των φοιτητικών παρατάξεων εντός των πανεπιστημιακών χώρων, καθώς και τη θεσμοθετημένη ύπαρξη ασύλου (έναν θεσμό που το νέο νομοσχέδιο φιλοδοξεί να καταργήσει), το οποίο λειτουργεί ως ασπίδα για κάθε είδους ασυδοσίες και βανδαλισμούς εντός των κτηριακών εγκαταστάσεων.
Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα τη γενικότερη υποβάθμιση της ποιότητας των σπουδών για τους φοιτητές, με τις ακόλουθες ειδικότερες συνέπειες: α) να φθείρονται οι κτηριακές εγκαταστάσεις, καθώς ρυπαίνονται κατ’ εξακολούθησιν από αφίσσες και πανό κομματικής θεματολογίας, χωρίς μέριμνα να συντηρηθούν ή να αποκατασταθούν στην αρχική τους κατάσταση, β) να παραμένουν, άλλοτε για λιγότερο και άλλοτε για περισσότερο καιρό, κλειστά τα αμφιθέατρα, τα σπουδαστήρια και τα εργαστήρια, παρακωλύοντας έτσι τη μελέτη και την πρόοδο των φοιτητών, και γ) να περικόπτονται προϋπολογισμοί από ερευνητικά προγράμματα και από λοιπές πανεπιστημιακές δραστηριότητες και παροχές (για παράδειγμα, ο πρύτανης του ΤΕΙ Λαμίας παραπονέθηκε πρόσφατα ότι η σχολή του αδυνατεί πλέον να σιτίσει τους φοιτητές της).
Με βάση τα ανωτέρω, το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα προδιαγράφεται μάλλον δυσοίωνο. Όσα περιγράφησαν αποτελούν στον χώρο των πανεπιστημίων παγιωμένες συμπεριφορές και τακτικές, που ανάγονται σε μακροχρόνια, πολύπλοκα και άρα σχετικώς δυσεπίλυτα προβλήματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και αχτίδες φωτός μέσα στο σκοτάδι: Πολλές σχολές έχουν να επιδείξουν σημαντικό ερευνητικό έργο, ενώ παράλληλα υπάρχουν στις τάξεις των ελληνικών πανεπιστημίων πολλοί διακεκριμένοι επιστήμονες, των οποίων το έργο έχει τύχει αναγνώρισης από τις διεθνείς εκπαιδευτικές κοινότητες. Παρόλα αυτά, ο φοιτητής που θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ σπουδών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, θα πρέπει να έχει υπόψει του τους σκόπελους που θα συναντήσει αν τελικά αποφασίσει να παραμείνει στη χώρα μας.
